Jamniki to psy, których nikomu nie trzeba przedstawiać. Od lat te wyjątkowe psy, o tak charakterystycznej budowie, mają całą rzeszę fanów. To zwierzęta o niezwykle silnej osobowości i mocnym charakterze, nierzadko nazywane po prostu upartymi. Mimo to posiadają w sobie czar, któremu wręcz nie da się oprzeć. Czy jamnik byłby w stanie oczarować także Ciebie? Przekonaj się sam czytając ten artykuł!

Jamnik –  wygląd i opis rasy

• Rozmiar: jamnik standardowy – 35-45 cm, jamnik miniaturowy – 30-35 cm, jamnik króliczy – 25-30 cm
• Sierść: w zależności od typu – krótka i gładka/krótka i szorstka/długa i gładka
• Długość życia: około 15 lat
• Waga: od 3kg (jamnik króliczy) do 9kg (jamnik standardowy)

Jamnik – wzorzec rasy

Jamnik w klasyfikacji FCI należy do grupy IV (Jamniki), a jego numer wzorca to 148. Jamniki można podzielić na 3 grupy, zarówno pod względem rozmiaru, jak i okrywy włosowej. Jeśli chodzi o wielkość i masę, wyróżniamy: jamniki standardowe, jamniki miniaturowe oraz jamniki królicze (najmniejsze). Z kolei podział stworzony pod kątem szaty wyróżnia: jamniki krótkowłose (lub gładkowłose), jamniki szorstkowłose oraz jamniki długowłose.

Wszystkie trzy typy jamników łatwo rozpoznać po krępej budowie i wydłużonym tułowiu, który osadzony jest na czterech krótkich kończynach.

Cechy jamników z rodowodem:

• głowa wydłużona,
• czaszka raczej płaska, niezbyt szeroka,
• stop delikatnie zaznaczony,
• kufa mocna i długa,
• oczy średniej wielkości, o migdałowatym kształcie i ciemnym kolorze (od ciemnoczerwono-brązowego do czarno-brązowego),
• uszy długie, zaokrąglone na końcach,
• szyja dobrze umięśniona, dostatecznie długa,
• tułów długi, oparty na muskularnych i krótkich łapach.

Okrywa włosowa zależy od rodzaju jamnika. Jamniki krótkowłose nazywane są także jamnikami gładkowłosymi – ich sierść jest gęsta, krótka, gładka i dobrze przylegająca do ciała. Jamniki długowłose z kolei charakteryzują się delikatnie pofalowaną i błyszczącą, dłuższą sierścią. Jamniki szorstkowłose mają znacznie twardsze włosie, które lekko się kręci i tworzy charakterystyczne krzaczaste brwi i brodę. Można wyróżnić zarówno jednobarwne, jak i dwubarwne jamniki (np. czarno-brązowe), jednak umaszczeniem, które jest niedopuszczalne zgodnie z wzorcem, jest barwa biała. U wszystkich trzech występują także umaszczenia typu merle (dapple), zwane także marmurkowym lub nakrapianym, i brindle, które można w uproszczeniu opisać jako pręgowane (ciemniejsze pasy na jaśniejszej sierści).

Jamnik – charakter

Jamniki znane są ze swojego mocnego charakteru i temperamentu. Żartobliwie nazywane uparciuchami, w rzeczywistości faktycznie cechują się sporą niezależnością, potrafią być uparte i nieposłuszne swojemu właścicielowi. Te cechy połączone z dużym sprytem, odwagą i czujnością, sprawiają, że psy te mogą sprawić kłopot niedoświadczonemu lub nieprzygotowanemu opiekunowi.

Z drugiej jednak strony to właśnie ta silna osobowość sprawia, że jest to rasa kochana przez tak wiele osób. Są to psy, które przywiązują się do człowieka i bardzo lubią jego uwagę. Wbrew pozorom, te niewielkie psy bardzo lubią ruch i aktywność fizyczną, po której z chęcią odpoczną na kanapie ze swoim właścicielem. Zwykle dobrze znoszą towarzystwo dzieci i innych zwierząt w domu, jeśli są do nich przyzwyczajone. Koty i inne mniejsze zwierzęta na spacerach mogą obudzić w nich instynkt łowiecki, dlatego warto uważać na tę kwestię.

Ich czujność i odwaga sprawia także, że uznawane są za dobre psy stróżujące – ich głośny szczek jest dobrze słyszalny już z daleko.

Jamnik – długość życia

Średnia długość życia jamnika to piętnaście lat. Oczywiście, tak jak i przy innych rasach psów, na długość życia ma wpływ prawidłowa opieka weterynaryjna i pielęgnacja. Należy pamiętać o regularnych wizytach u lekarza weterynarii i wykonywaniu kontrolnych badań krwi i zalecanych badań profilaktycznych. Równie ważne są regularne szczepienia, odrobaczanie a także utrzymywanie prawidłowo zbilansowanej diety.

Jamnik – zdrowie

Jak to często bywa w przypadku mniejszych psów, cecha, która najbardziej je wyróżnia, stanowi także źródło problemów zdrowotnych. Nie inaczej jest u jamników, których charakterystyczny długi tułów na krótkich nóżkach, skutkuje bardzo dużym ryzykiem problemów z kręgosłupem. Sytuacje, które potęgują ryzyko wystąpienia problemów z kręgami są wchodzenie i schodzenie po schodach, gwałtowne skoki, a także otyłość, do której zwierzęta te są mocno predysponowane.

Najczęstszym i najpoważniejszym problemem zdrowotnym, z jakim mierzą się te zwierzęta, jest dyskopatia, nazywana także porażeniem jamniczym. Dochodzi do niej z powodu przemieszczenia lub wypadnięcia jądra miażdżystego pomiędzy kręgami, co skutkuje wywarciem silnego ucisku na rdzeń kręgowy i ostrym bólem. Niestety jest to przypadłość, która ma tendencję do nawracania. Możliwe leczenie to leczenie chirurgiczne oraz farmakologiczne. Wybór zależy od wieku i stanu zwierzęcia.

Innym schorzeniem, do którego są predysponowane jamniki jest wrodzona wada kanalików nerkowych, skutkująca kamicą. Częściej obserwuje się ją u samców jamników.

Jamnik – pielęgnacja

Wymagana pielęgnacja będzie różniła się w zależności od typu jamnika. Najprostszymi w pielęgnacji są jamniki krótkowłose, których gładka i krótka sierść nie wymaga skomplikowanych zabiegów. Również jamniki szorstkowłose nie są przesadnie trudne w utrzymaniu, chociaż większą uwagę należy przyłożyć do trymowania i usuwania martwych włosów. Oczywiście najwięcej uwagi wymagają jamniki długowłose, które należy wyczesywać dokładnie kilka razy w tygodniu.

Wszystkie jamniki mogą mieć tendencję do przerastających pazurów, więc regularne skracanie ich jest wskazane. Również zęby wymagają regularnych kontroli – warto poświęcić czas na ich mycie.

Jamnik – żywienie

Ze względu na skłonność jamników do tycia i otyłości, niezwykle istotne jest, by nie przekarmiać tych psów. Dieta powinna być dostosowana do wieku, płci oraz aktywności fizycznej psa oraz odpowiednio zbilansowana. Można ją oprzeć zarówno na produktach gotowych (karmy pełnowartościowe mokre lub suche), jak i posiłkach przygotowywanych w domu. Ważne, by podawane jedzenie było odpowiednio dopasowane do potrzeb żywieniowych konkretnego psa. W razie wątpliwości warto skonsultować się z lekarzem weterynarii, który pomoże dobrać odpowiednią dawkę pokarmową oraz rodzaj karmy.

Jamnik – szkolenie i wychowanie

Rasa o tak silnym charakterze, z pewnością będzie wymagała dużego zaangażowania w szkolenie i wychowanie ze strony właściciela. Cały proces warto zacząć już od czasu szczenięctwa, ponieważ szczególnie okres socjalizacji ma tutaj duże znaczenie. To, czego nauczy się pies i co pozna w tych pierwszych tygodniach, będzie miało wpływ na jego zachowanie przez całe życie.

Jamniki to także psy o silnym instynkcie łowieckim, co warto wziąć pod uwagę przy treningach oraz spacerach. Im szybciej nauczymy psa komendy odwołującej, tym bezpieczniejsze będą wyjścia z nim.

Jamnik – szczeniaki i hodowla

Chociaż jamniki nie należą do tanich psów nie warto oszczędzać, ponieważ zwykle niskie ceny szczeniąt i brak rejestracji hodowli wiążą się z cierpieniem zwierząt. W tak zwanych “pseudohodowlach” nie ma kontroli nad warunkami, w których utrzymywane są zwierzęta. Istnieje także większe ryzyko chowu wsobnego, a psy mogą być bardziej obciążone genetycznie.

Wybierając hodowlę, należy sprawdzić czy jest zarejestrowana w ZKwP (Związek Kynologiczny w Polsce) lub FCI (Międzynarodowa Federacja Kynologiczna). To dobry wyznacznik standardów panujących w hodowli. Warto także porozmawiać z hodowcą na temat badań genetycznych u jego zwierząt.

Jamnik – cena

Ile kosztuje szczeniak jamnika z zarejestrowanej hodowli? Cena ta zależeć będzie od typu jamnika, niemniej może osiągać nawet kwoty 9000 złotych.

Czy da się mieć jamnika za darmo? Oczywiście, istnieją grupy, w których do adopcji oferowane są psy w typie jamnika, jednak znalezienie w schronisku/fundacji rasowego jamnika należy raczej do rzadkości.

Jamnik – historia rasy, ciekawostki

Jamniki wywodzą się z Niemiec, gdzie pierwotnie używane były jako psy myśliwskie. Ich niemiecka nazwa, dachshund, oznacza po polsku “borsuczy pies”. Jednak jamniki były odpowiedzialne także za tropienie i wypłaszanie z nor innych zwierząt, takich jak lisy. Obecnie psy te bardzo rzadko wykorzystywane są użytkowo. Na jakich kartach historii zapisała się ta wyjątkowa rasa?

• Wielkim miłośnikiem jamników był sam Napoleon Bonaparte – nadał nawet jednemu ze swoich psów swoje imię!
• Również królowa Elżbieta II lubiła te zwierzęta, co zaskutkowało hodowlą krzyżówki Dorgi – miksu jamników i psów corgi.
• Inne znane osoby, które posiadały jamniki to Andy Warhol i Pablo Picasso – jak widać mocny charakter świetnie współgrał z artystycznymi duszami tych ludzi.
• Z kolei Cesarz Wilhelm II postawił swojemu jamnikowi Erdmannowi pomnik.
• W 1972 jamnik stał się maskotką Igrzysk Olimpijskich, jako kolorowy jamnik Waldi (był to również pierwszy raz, kiedy Igrzyska Olimpijskie posiadały swoją maskotkę).

Oczywiście jamniki są również wszechobecne w popkulturze i bajkach dla dzieci – ich charakterystyczna budowa sprawia, że są niezwykle wdzięcznymi bohaterami, łatwo zapadającymi w pamięć oglądających.

Jamnik – dla kogo?

Czy jamnik to pies dla każdego? Z pewnością nie – jest to zdecydowanie rasa, która wymaga dużego zaangażowania ze strony właściciela. To psy, które bardzo przywiązują się do swojego opiekuna i wymagają dużej dozy uwagi z jego strony. Ze względu na swoją upartość i niezależność potrzebują także osoby, która będzie w stanie dobrze je wyszkolić i wychować, tak by nie stanowiły problemu dla swojej rodziny. Mimo tych pozornych trudności, jamniki to niewątpliwie bardzo wyjątkowe zwierzęta, a ich popularność nie bierze się znikąd. Potrafią być bardzo lojalnymi i rodzinnymi zwierzętami, które skradną nawet najtwardsze serca. To świetni towarzysze zarówno na dłuższy, aktywny spacer, jak i do leniwego popołudnia na kanapie (wszystko w odpowiednich proporcjach!).